Η αλήθεια είναι οτι ο καφές είναι μεγάλη απόλαυση στην καθημερινότητά μας. Μας βοηθάει να ξεκινάμε την ημέρα μας με ζωντάνια. Αποτελεί κίνητρο για μια απογευματινή βόλτα με φίλους. Είναι μια αγαπημένη μας συνήθεια που δύσκολα την αλλάζουμε.
Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα ο καφές βοηθάει και στις ημικρανίες. Πότε όμως βοηθάει πραγματικά και πότε δημιουργεί προβλήματα;
Όπως μας λέει η κλινική διαιτολόγος – διατροφολόγος, Φανή Πρεβέντη σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει άτομα που πάσχουν από ημικρανίες αναφέρουν ότι η κατανάλωση καφέ είναι ικανή να αποτρέψει κάποιες κρίσεις ημικρανίας. «Πράγματι, η καφεΐνη χρησιμοποιείται σε πολλά φαρμακευτικά σκευάσματα κατά του πονοκεφάλου και φαίνεται να προλαμβάνει την εμφάνισή του. Πιο συγκεκριμένα, η κατανάλωση καφέ με συχνότητα 2 φορές την εβδομάδα μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της ημικρανίας. Τι γίνεται όμως με όσους καταναλώνουν καφέ σε καθημερινή βάση; Η καθημερινή χρήση και κατανάλωση της καφεΐνης εξασθενεί τη δυνατότητα της να αντιμετωπίζει τον πονοκέφαλο μιας και ο οργανισμός συνηθίζει κατά κάποιο τρόπο την ουσία. Το πρόβλημα όμως δε σταματά εδώ. Η καφεΐνη είναι εθιστική. Αυτό σημαίνει πως αν κάποιο άτομο αποφασίσει να διακόψει την κατανάλωση καφέ πιθανώς να βιώσει στερητικά συμπτώματα. Ένα από τα βασικότερα συμπτώματα της στέρησης του καφέ είναι ο πονοκέφαλος. Συνεπώς η καθημερινή κατανάλωση καφέ και η απότομη διακοπή του μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο αντί να τον αποτρέψει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο πονοκέφαλος του σαββατοκύριακου. Το σαββατοκύριακο ξυπνάμε όλοι λίγο πιο αργά από ότι τις καθημερινές, συνεπώς η προγραμματισμένη ώρα κατανάλωσης καφέ περνάει και εμφανίζεται το στερητικό σύμπτωμα με έναν πρωινό πονοκέφαλο».
Επομένως, αν κάποιο άτομο αποφασίσει να διακόψει την κατανάλωση καφέ, θα πρέπει να το κάνει σταδιακά.
«Κατανάλωση 100 mg καφεΐνης την ημέρα δημιουργεί εθισμό. Για να διακόψει κάποιος τον καφέ πρέπει για ένα διάστημα να παίρνει δόση “συντήρησης” περίπου 25 mg. Κι όμως υπάρχουν τρόποι να διατηρούμε την κατανάλωση καφεΐνης σε επίπεδα που δεν προκαλεί εθισμό και να μπορούμε να απολαύσουμε τον καφέ μας χωρίς να εθιστούμε και χωρίς να κινδυνεύουμε από στερητικούς πονοκεφάλους.
Ας δούμε όμως την περιεκτικότητα του κάθε είδους καφέ σε καφεΐνη. Στην Ελλάδα ένα τυπικό μέγεθος κούπας που σερβίρεται ο καφές φίλτρου είναι γύρω στα 250 ml όπου γεμίζοντας την κούπα μας με καφέ, το ποσοστό της καφεΐνης μέσα σε αυτή, ανέρχεται στα 65-120 mg.
Γιατί είναι τόσο μεγάλη η απόκλιση όμως; Αυτό οφείλεται στον χρόνο εκχύλισης του καφέ, την θερμοκρασία του νερού, την βαθμίδα άλεσης του καφέ, το προφίλ καβουρδίσματος του χαρμανιού, το μέγεθος των κόκκων, την σύσταση του χαρμανιού (arabica, canephora) κτλ.
Όλα, έχουν τον δικό τους σημαντικό ρόλο στην εκχύλιση της καφεΐνης μέσα στην κούπα μας. Για παράδειγμα, ο καφές που φτιάχνεται από 100% ποικιλίες canephora θα έχει σχεδόν την διπλάσια ποσότητα καφεΐνης σε σχέση με τον καφέ που φτιάχνεται από 100% ποικιλίες arabica. Αυτό μπορείτε να το καταλάβετε επίσης, συγκρίνοντας τον espresso του οποίου το ποσοστό της καφεΐνης ανέρχεται στα 30-50 mg. Δηλαδή 30 mg καφεΐνης έχει ένα φλιτζάνι που αποτελείτε από 100% ποικιλίες arabica και 50 mg καφεΐνης έχει ένα φλιτζάνι που αποτελείτε από 100% ποικιλίες canephora. Οπότε η διαφορά είναι σημαντική».
Ο καφές είναι ένα προϊόν που χρησιμοποιείται συχνά (αν όχι καθημερινά) στη διατροφή μας γι αυτό δεν πρέπει μόνο να προσέχουμε την ποσότητα αλλά και την ποιότητα του.
Φανή Πρεβέντη
MSc, Κλινική Διαιτολόγος- Αθλητική Διατροφολόγος
www.nutristeps.gr